Een vrouw die veel verloor in haar leven.
Uit de inboedel van het ouderlijk huis dook een kistje met oude foto’s op. Een stukje stamboom van moeders kant. Sommige foto’s zijn al honderdveertig jaar oud.
Nu ik hun gezichten ken, zou ik van alles over hen willen weten. Helaas is iedereen die daar ook nog maar iets over zou kunnen vertellen, dood en begraven. Ik zal het moeten doen met de snippertjes informatie uit familiepapieren en archieven.
Deze blogpost is voor alle verwanten, en voor iedereen die het leuk vindt om het leven van voorouders uit te pluizen.
Uit de inboedel van het ouderlijk huis dook een kistje met oude foto’s op. Een stukje stamboom van moeders kant. Sommige foto’s zijn al honderdveertig jaar oud.
Nu ik hun gezichten ken, zou ik van alles over hen willen weten. Helaas is iedereen die daar ook nog maar iets over zou kunnen vertellen, dood en begraven. Ik zal het moeten doen met de snippertjes informatie uit familiepapieren en archieven.
Deze blogpost is voor alle verwanten, en voor iedereen die het leuk vindt om het leven van voorouders uit te pluizen.
 |
| Janna in 1854, het jaar dat zij trouwde |
Deze aflevering gaat over mijn betovergrootmoeder Janna Hermina Lucretia Meijer.
Zeemansgraf
Janna was het enige kind van Jan Richtering Meijer en Gesina Heijes. Zij werd op 23 februari 1829 geboren in Amsterdam.
Toen zij negen maanden was, vertrok haar vader voor een lange reis. Hij was stuurman op het gloednieuwe zeilschip Anna Catherina, dat op 30 november 1829 onder leiding van kapitein Veer vanuit Amsterdam naar Batavia vertrok. Ze bereikten Batavia na vier maanden, op 28 maart 1830, en op 4 juli voeren ze door naar Japan. Jan zou daar nooit aankomen: hij overleed aan boord van het schip, op 23 juli 1830, pas dertig jaar oud.
Ik vond een overlijdensbericht ‘ter algemeene kennisgeving aan Vrienden en Bekenden’ in het archief. ‘9 Junij 1831, Amsterdam: heden ontvang ik de voor mij zeer smertelijke tijding van het overlijden op den 23sten Julij voorgaande jaar, van mijnen waarde Man, Jan Richtering Meijer, opper-stuurman op het Schip Anne Catherina, Kapt. J.H. Veer, op de reize van Batavia naar Japan, in den ouderdom van even 30 jaren, het 5e onzer Echtvereeniging, mij een eenig Dochtertje nalatende. G. Heijes.’
Niet meer voor te stellen, dat je zo’n beetje een jaar later te horen krijgt dat je man is overleden. Ook niet meer voor te stellen dat een bootreis van Rotterdam naar Japan twintig maanden duurde: de Anna Catherina keerde op 18 juli 1831 terug op Texel. Als Jan levend en wel teruggekeerd zou zijn van de scheepsreis, zou zijn dochtertje van tweeëneenhalf hem dan nog herkend hebben?
Volgens de kwartierstaat van mijn familie kreeg Jan een zeemansgraf, het is niet bekend waar zijn overlijden is aangegeven.
Koekebakker
Tragisch genoeg overleed ook Janna’s moeder op jonge leeftijd, (in januari 1836, ze was 34), in het huis van haar mans oom Lucas Willink, die koekebakker was en met zijn vrouw Hermine Meyer aan Buitenkant 220 in Amsterdam woonde, bij de Schippersgracht. Janna is vernoemd naar deze oom en tante: haar tweede en derde voornaam zijn Lucretia Hermina. Lucas en Hermine hadden voor zover ik heb kunnen nagaan twee dochters, Jeanette van dertien, en Dedrika van zestien. Mogelijk nam het gezin Janna na het overlijden van haar moeder in huis.
Soerabaja
Janna trouwde in augustus 1854 in Amsterdam, 25 jaar oud, met Hendrik Heere Radier.
Nakomertje
Zij overleed in 1898, 69 jaar oud, in Heiloo, waar zij samen met dochter Christina haar laatste jaren doorbracht. Ze werd begraven bij haar zoon Jan, op begraafplaats Schoonderloo bij Delfshaven, en werd later verplaatst naar begraafplaats Crooswijk in Rotterdam.
Bronnen / meer informatie
 |
| Foto van olieverfschilderijen die zwart waren geworden |
Toen zij negen maanden was, vertrok haar vader voor een lange reis. Hij was stuurman op het gloednieuwe zeilschip Anna Catherina, dat op 30 november 1829 onder leiding van kapitein Veer vanuit Amsterdam naar Batavia vertrok. Ze bereikten Batavia na vier maanden, op 28 maart 1830, en op 4 juli voeren ze door naar Japan. Jan zou daar nooit aankomen: hij overleed aan boord van het schip, op 23 juli 1830, pas dertig jaar oud.
Ik vond een overlijdensbericht ‘ter algemeene kennisgeving aan Vrienden en Bekenden’ in het archief. ‘9 Junij 1831, Amsterdam: heden ontvang ik de voor mij zeer smertelijke tijding van het overlijden op den 23sten Julij voorgaande jaar, van mijnen waarde Man, Jan Richtering Meijer, opper-stuurman op het Schip Anne Catherina, Kapt. J.H. Veer, op de reize van Batavia naar Japan, in den ouderdom van even 30 jaren, het 5e onzer Echtvereeniging, mij een eenig Dochtertje nalatende. G. Heijes.’
Niet meer voor te stellen, dat je zo’n beetje een jaar later te horen krijgt dat je man is overleden. Ook niet meer voor te stellen dat een bootreis van Rotterdam naar Japan twintig maanden duurde: de Anna Catherina keerde op 18 juli 1831 terug op Texel. Als Jan levend en wel teruggekeerd zou zijn van de scheepsreis, zou zijn dochtertje van tweeëneenhalf hem dan nog herkend hebben?
Volgens de kwartierstaat van mijn familie kreeg Jan een zeemansgraf, het is niet bekend waar zijn overlijden is aangegeven.
Tragisch genoeg overleed ook Janna’s moeder op jonge leeftijd, (in januari 1836, ze was 34), in het huis van haar mans oom Lucas Willink, die koekebakker was en met zijn vrouw Hermine Meyer aan Buitenkant 220 in Amsterdam woonde, bij de Schippersgracht. Janna is vernoemd naar deze oom en tante: haar tweede en derde voornaam zijn Lucretia Hermina. Lucas en Hermine hadden voor zover ik heb kunnen nagaan twee dochters, Jeanette van dertien, en Dedrika van zestien. Mogelijk nam het gezin Janna na het overlijden van haar moeder in huis.
Soerabaja
Janna trouwde in augustus 1854 in Amsterdam, 25 jaar oud, met Hendrik Heere Radier.
Hij richtte in 1857 de C.V. ‘Economie Hollandaise pour l’exploitation en Hollande du système de chauffage par le gaz’ op. Ook was hij werktuigbouwkundige bij de koninklijke fabriek van stoom- en andere werktuigen van Van Vlissingen en Dudok van Heel in Amsterdam. Er werden drie kinderen geboren: Hendrik (1855), Jan (1858) en Christina (1860). Het gezin woonde aan de Wittenburgergracht 11 in Amsterdam.
In 1866 vertrokken Janna en Hendrik en dochter Christina naar Nederlands-Indië, waar Hendrik ingenieur-directeur werd van de fabriek voor de Marine en het Stoomwezen in Soerabaja.
In 1866 vertrokken Janna en Hendrik en dochter Christina naar Nederlands-Indië, waar Hendrik ingenieur-directeur werd van de fabriek voor de Marine en het Stoomwezen in Soerabaja.
 |
| Het gezin Radier voor hun huis in Soerabaja |
Nakomertje
De zoons bleven in Nederland en gingen naar een kostschool in Voorburg. In 1872, Janna was toen al 43, werd er in Soerabaja nog een nakomertje geboren, Herman Christiaan. Hij overleed vijf dagen na zijn geboorte. Ik vond zijn geboorte-akte in het familie-archief. ‘Overleden vrij dag den 19-den April des avonds ten tien ure’ heeft Hendrik op de achterkant geschreven.
In de krant stond het volgende familiebericht: 'Het kindje, met wiens geboorte wij ons op den 14den dezer mochten verheugen, werd ons gisteravond door den dood ontrukt'.
Hendrik overleed in 1881 op 51-jarige na een langdurige ziekte, en ligt bij Herman op begraafplaats Peneleh in Soerabaja. Janna en Christina vertrokken in maart 1882 van Java en kwamen in Delfshaven terecht, waar zoon Jan bij hen introk. De hereniging duurde maar even; Jan kreeg in 1882 een fietsongeval, en overleed op 24-jarige leeftijd.
Al met al heeft Janna niet bepaald een makkelijk leven gehad: zij werd jong wees, verloor een zoontje kort na de geboorte, werd al op haar 52e weduwe, en verloor kort daarna nóg een zoon.
Hendrik overleed in 1881 op 51-jarige na een langdurige ziekte, en ligt bij Herman op begraafplaats Peneleh in Soerabaja. Janna en Christina vertrokken in maart 1882 van Java en kwamen in Delfshaven terecht, waar zoon Jan bij hen introk. De hereniging duurde maar even; Jan kreeg in 1882 een fietsongeval, en overleed op 24-jarige leeftijd.
Al met al heeft Janna niet bepaald een makkelijk leven gehad: zij werd jong wees, verloor een zoontje kort na de geboorte, werd al op haar 52e weduwe, en verloor kort daarna nóg een zoon.
Heiloo
In 1891 kwam er een kleinzoon. Hij werd vernoemd naar zijn opa: Hendrik Heere Radier. Dat was misschien nog een lichtpuntje voor haar. De komst van een kleindochter (mijn oma) in 1900, maakte zij net niet meer mee.
In 1891 kwam er een kleinzoon. Hij werd vernoemd naar zijn opa: Hendrik Heere Radier. Dat was misschien nog een lichtpuntje voor haar. De komst van een kleindochter (mijn oma) in 1900, maakte zij net niet meer mee.
 |
| Huis in Heiloo, met Janna en dochter Christina |
Zij overleed in 1898, 69 jaar oud, in Heiloo, waar zij samen met dochter Christina haar laatste jaren doorbracht. Ze werd begraven bij haar zoon Jan, op begraafplaats Schoonderloo bij Delfshaven, en werd later verplaatst naar begraafplaats Crooswijk in Rotterdam.
Reacties
Het Haags Gemeentearchief bezit een collectie van 129 foto's die gemaakt zijn door kleinzoon Hendrik Heere Radier. Daaronder zijn veel stereofoto's. Als verzamelaar van stereofoto's heb ik zelf een aantal stereofoto's aangekocht, die vermoedelijk zijn gemaakt door de jurist (vader) Hendrik Radier. De gefotografeerde onderwerpen hebben veel te maken met de werkkring van zijn vader Hendrik Heere Radier in Amsterdam en in Soerabaja. Mocht je daar meer over willen weten, mail mij dan.
Naast verzamelaar ben ik ook onderzoeker van fotohistorie en publiceer ik regelmatig over fotohistorische onderwerpen. Mijn interesse in de familie Radier is gewekt omdat ik als voorzitter van de historische en genealogische vereniging Scheveningen onderzoek deed naar de stereofoto's van Hendrik Heere Radier.
Sjaak Boone,, Nieuwegein