Mijn oudbetovergrootvader Galestan Martherus kreeg uit drie relaties twintig kinderen, onder wie mijn betovergrootmoeder Diana. Deze blogpost gaat over de (klein)kinderen waar ik iets over kon vinden: Diana’s halfbroers Christiaan en Avith, en Avith’s zoon Maximiliaan.
Galestan Martherus
Galestan Martherus werd in 1794 geboren in Nieuw Julfa, de Armeense wijk van Isfahan in Perzië (nu Iran). Hij emigreerde naar Nederlands-Indië, waar hij gezagvoerder werd van een aantal elkaar opvolgende schepen. Volgens de familie-overlevering handelde hij in rozenolie.
In 1820 wordt Galestan vermeld in Semarang (havenstad op Java), en in 1827/28 vestigde hij zich in Soerabaja (ook een havenstad op Java). Galestan kreeg uit drie relaties een hele reeks kinderen. Met zijn eerste vrouw, Angelier, vier. Met zijn tweede vrouw, Martha Johan, twaalf, en met de derde, Boenga, vier. Van de twintig kinderen overleden er zes rond de geboorte of in hun eerste levensjaar. Galestan zelf overleed in 1864.
Galestan Martherus werd in 1794 geboren in Nieuw Julfa, de Armeense wijk van Isfahan in Perzië (nu Iran). Hij emigreerde naar Nederlands-Indië, waar hij gezagvoerder werd van een aantal elkaar opvolgende schepen. Volgens de familie-overlevering handelde hij in rozenolie.
In 1820 wordt Galestan vermeld in Semarang (havenstad op Java), en in 1827/28 vestigde hij zich in Soerabaja (ook een havenstad op Java). Galestan kreeg uit drie relaties een hele reeks kinderen. Met zijn eerste vrouw, Angelier, vier. Met zijn tweede vrouw, Martha Johan, twaalf, en met de derde, Boenga, vier. Van de twintig kinderen overleden er zes rond de geboorte of in hun eerste levensjaar. Galestan zelf overleed in 1864.
 |
| Bron: Krancher.com |
Onderaan deze blogpost staan de twintig kinderen op een rijtje, met wat informatie.
Zoon Christiaan Martherus
Christiaan was het jongste kind van Galestan en diens derde vrouw Boenga. Hij werd geboren in Bandadjedjer, Soerabaya, op 29 oktober 1854, en ging al heel jong het leger in. Op 22 november 1864, een maand na zijn tiende verjaardag, werd hij aangenomen bij het Korps Pupillen van het KNIL als ‘betalend pupil ingevolge ‘authotrisatie ‘van het Militair Departement’.
Op 22 augustus 1871 werd hij ingedeeld ‘voor tien jaar ZHG', (= zonder handgeld, d.w.z.: zonder (aanwerf-)premie), en geplaatst als fuselier (= gewoon soldaat) bij het zesde bataljon infanterie.
Hij was pas negentien toen hij sneuvelde in de Atjeh-oorlog, op 2 mei 1874. Zijn naam staat op een lange lijst van gewonde en gedode soldaten in de krant. (Kop van het artikel: ‘Krijgsverrichtingen tegen het rijk van Atjeh’.)
Zoon Christiaan Martherus
Christiaan was het jongste kind van Galestan en diens derde vrouw Boenga. Hij werd geboren in Bandadjedjer, Soerabaya, op 29 oktober 1854, en ging al heel jong het leger in. Op 22 november 1864, een maand na zijn tiende verjaardag, werd hij aangenomen bij het Korps Pupillen van het KNIL als ‘betalend pupil ingevolge ‘authotrisatie ‘van het Militair Departement’.
Op 22 augustus 1871 werd hij ingedeeld ‘voor tien jaar ZHG', (= zonder handgeld, d.w.z.: zonder (aanwerf-)premie), en geplaatst als fuselier (= gewoon soldaat) bij het zesde bataljon infanterie.
Hij was pas negentien toen hij sneuvelde in de Atjeh-oorlog, op 2 mei 1874. Zijn naam staat op een lange lijst van gewonde en gedode soldaten in de krant. (Kop van het artikel: ‘Krijgsverrichtingen tegen het rijk van Atjeh’.)
‘Heeft niets nagelaten’, vermeldt het militaire stamboek.
Zoon Avith Martherus
Zijn broer Avith, ook een zoon van Galestan en Boenga, was een jaar ouder. Hij werd geboren in Bandardjedjer op 25 december 1853, en ook hij ging bij het Korps Pupillen op 22 november 1864.
Uiterlijk verschilden de broers nogal van elkaar. Volgens het militaire stamboek was Avith negen centimeter langer (1 meter 65). Hij had een ovaal aangezicht (broer: rond), een rond voorhoofd (broer: hoog), een gewone neus (geen grote zoals zijn broer), en een kleine mond in plaats van ‘een gewone’. Wat de broers gemeen hadden waren hun bruine ogen, ronde kin en zwarte haar.
Avith werd op 25 december 1871 ingedeeld als fusilier ZHG bij het subsistentenkader in Batavia (= legeronderdeel voor militairen die overgeplaatst werden of teruggingen naar Nederland).
Hij liep een schotwond op in zijn rechtervoet tijdens de bestorming van een benteng waarvan ik de naam in het militaire stamboek niet kan ontcijferen. (Temoelit? Dan wordt misschien bedoeld: benteng Kota Blang Temoelit. De datum klopt: 26 augustus 1877.) Bij gouvernementeel besluit van 20 april 1878 kreeg Avith een jaarlijkse gage van fl. 563.
Avith trouwde twee keer. Uit zijn eerste huwelijk werden dertien kinderen geboren. Vijf kinderen overleden rond de geboorte of in hun eerste levensjaar. Met zijn tweede vrouw kreeg Avith nog drie kinderen. Hij overleed in 1934. Er bestaat een foto van hem, helaas piepklein en niet te vergroten. Zie website martherus.com.
Kleinzoon Maximiliaan Avith Galestan Martherus
Het jongste kind van Avith, Maximiliaan (‘Max’), werd geboren in Buitenzorg (Java), op 19 december 1908. Max was 'Europees hoofdonderwijzer’ aan de Chinese school in Grissee (Java), en hopman van de scoutinggroep van zijn school. Na zijn verhuizing naar plantage Glenmore bij Kalibaru (Java), trad hij in 1939 op als districtscommissaris van district Oosthoek en bleef dit tot aan de oorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij soldaat bij het elfde bataljon Landstorm van het KNIL. Hij werd in maart 1943 gevangen genomen door de Japanners, en kwam terecht in Pangkalan Balei, een Japans krijgsgevangenkamp bij Palembang op Sumatra. Daar liep hij op 19 juni 1944 dysentrie op. Hij stierf na elf dagen. Max was ongetrouwd en had geen kinderen.
Van hem zijn wat meer foto’s. Op martherus.com staat een thumbnail van een kinderfoto, helaas niet te vergroten. Op een site over de geschiedenis van de scouting is, naast een levensbeschrijving van Max, (waarvan ik voor deze blogpost dankbaar gebruik heb gemaakt), een foto te vinden van Max in padvinderskostuum.
Deze foto staat in schil contrast met de vrij schokkende oorlogsfoto die ik toevallig vond op de website ‘Tijdlijn van Nederland en Indonesië’ van historicus Menno Woudt. (Zie de foto bij ‘1942: Japan bezet Nederlands-Indië’.) Ik ben ervan overtuigd dat de derde man van rechts Max is. Broodmager, net als de andere krijgsgevangenen.
Zoon Avith Martherus
Zijn broer Avith, ook een zoon van Galestan en Boenga, was een jaar ouder. Hij werd geboren in Bandardjedjer op 25 december 1853, en ook hij ging bij het Korps Pupillen op 22 november 1864.
Uiterlijk verschilden de broers nogal van elkaar. Volgens het militaire stamboek was Avith negen centimeter langer (1 meter 65). Hij had een ovaal aangezicht (broer: rond), een rond voorhoofd (broer: hoog), een gewone neus (geen grote zoals zijn broer), en een kleine mond in plaats van ‘een gewone’. Wat de broers gemeen hadden waren hun bruine ogen, ronde kin en zwarte haar.
Avith werd op 25 december 1871 ingedeeld als fusilier ZHG bij het subsistentenkader in Batavia (= legeronderdeel voor militairen die overgeplaatst werden of teruggingen naar Nederland).
Hij liep een schotwond op in zijn rechtervoet tijdens de bestorming van een benteng waarvan ik de naam in het militaire stamboek niet kan ontcijferen. (Temoelit? Dan wordt misschien bedoeld: benteng Kota Blang Temoelit. De datum klopt: 26 augustus 1877.) Bij gouvernementeel besluit van 20 april 1878 kreeg Avith een jaarlijkse gage van fl. 563.
Avith trouwde twee keer. Uit zijn eerste huwelijk werden dertien kinderen geboren. Vijf kinderen overleden rond de geboorte of in hun eerste levensjaar. Met zijn tweede vrouw kreeg Avith nog drie kinderen. Hij overleed in 1934. Er bestaat een foto van hem, helaas piepklein en niet te vergroten. Zie website martherus.com.
Kleinzoon Maximiliaan Avith Galestan Martherus
Het jongste kind van Avith, Maximiliaan (‘Max’), werd geboren in Buitenzorg (Java), op 19 december 1908. Max was 'Europees hoofdonderwijzer’ aan de Chinese school in Grissee (Java), en hopman van de scoutinggroep van zijn school. Na zijn verhuizing naar plantage Glenmore bij Kalibaru (Java), trad hij in 1939 op als districtscommissaris van district Oosthoek en bleef dit tot aan de oorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij soldaat bij het elfde bataljon Landstorm van het KNIL. Hij werd in maart 1943 gevangen genomen door de Japanners, en kwam terecht in Pangkalan Balei, een Japans krijgsgevangenkamp bij Palembang op Sumatra. Daar liep hij op 19 juni 1944 dysentrie op. Hij stierf na elf dagen. Max was ongetrouwd en had geen kinderen.
Van hem zijn wat meer foto’s. Op martherus.com staat een thumbnail van een kinderfoto, helaas niet te vergroten. Op een site over de geschiedenis van de scouting is, naast een levensbeschrijving van Max, (waarvan ik voor deze blogpost dankbaar gebruik heb gemaakt), een foto te vinden van Max in padvinderskostuum.
Deze foto staat in schil contrast met de vrij schokkende oorlogsfoto die ik toevallig vond op de website ‘Tijdlijn van Nederland en Indonesië’ van historicus Menno Woudt. (Zie de foto bij ‘1942: Japan bezet Nederlands-Indië’.) Ik ben ervan overtuigd dat de derde man van rechts Max is. Broodmager, net als de andere krijgsgevangenen.
Zou iemand van hen het kamp hebben overleefd?
Met zijn eerste vrouw = Angelier (geen verdere gegevens bekend)
1. Joseph Galestan 17 januari 1821-3 oktober 1879. Niets over te vinden.
2. Anna Maria: volgens onze kwartierstaat geboren in 1827, volgens Martherus.com geboren op 28 augustus 1823 en overleden op 4 november 1890 (sterftejaar stemt wel overeen met onze kwartierstaat). Trouwde met Petrus Adrianus van den Broek. In 1860 doodgeboren zoon. In 1863 zoon Petrus Willebrordus (1863-1934). Hij kreeg een dochter, Marie Frederique Jacqueline van den Broek (1903). Zij stierf in 1937, (in het kraambed?).
3. Zonder naam: 25 januari 1824, dezelfde dag overleden
4. Louisa: 20 maart 1825-28 december 1898. Trouwde met Johan Willem Godfried Lauweriks. Ik heb geen nakomelingen kunnen vinden. (Nb Onze kwartierstaat schrijft haar toe aan moeder Martha Johan, zie hieronder. Zij zou op 5 augustus 1829 geboren zijn, en Maria (kind nr. 6) zou volgens familie-overlevering haar tweelingzus zijn.)
Met zijn tweede vrouw = Martha Johan 1814/1815-1843
5. Maria Carolina (Caroline) 22 oktober 1828-4 september 1893. Trouwde met Johan Arathoon. Dochter Maria Madlina Arathoon.
6. Maria 5 augustus 1829, overleed een dag later volgens Martherus.com. (NB Ik vraag mij af: waarom zou je een tweede dochter dezelfde eerste naam geven als haar oudere zus?)
7. Theresa (Truitje) 26 september 1830-20 augustus 1903. Trouwde met Cornelis Macartich Carapiet Macartich. Kregen twee dochters die allebei na enkele maanden overleden.
8. Elizabeth 19 november 1831-31 oktober 1894. Trouwde met Cornelis Johan. Kregen twee dochters die allebei na enkele maanden overleden.
9. Sophia. Staat niet in onze kwartierstaat, wel op Martherus.com. Geboren 13 november 1832, overleden 28 juni 1870. Trouwde met Carel Willem Hendrik Behouden. Kreeg vier kinderen, van wie er twee jong overleden.
10. Anna. Staat ook niet in onze kwartierstaat. Geboren 8 oktober 1834, overleden 18 augustus 1835.
11. Johanna (Djansje) 4 december 1834-26 februari 1893. Trouwde met Willem Gerhard Ruitenbach. Zij kregen één dochter, Johanna Jansje, die op haar 22e overleed.
12. Diana 30 september 1835-15 november 1910. Trouwde met Gerrit Hendrik Kuneman. Zij kregen 8 kinderen, onder wie mijn overgrootmoeder Sophia. (Vernoemd naar haar tante Sophia, zie nr. 9?)
13. Stephan Galestan 30 oktober 1836-2 december 1910. Trouwde met Christine Marie Julie Schlencker. Kregen 12 kinderen, van wie er zeker 6 jong overleden.
14. Johannes Galestan 4 april (juni?)1839-4 januari 1898. Trouwde met Susanna Sarkies Catchick. Kreeg 8 kinderen, van wie er 3 jong overleden.
15. Henriëtte 2 augustus 1840. Overleden.
16. Amelia 21 augustus 1841. Overleden. Geboren in Soerabaja, net als de andere kinderen van Galestan en Martha. Staat niet in onze kwartierstaat. Wel op Martherus.com en op RoosjeRoos!
Met zijn derde vrouw = Boenga (geen verdere gegevens bekend)
17. Catherina 20 oktober 1849-14 november 1907. Trouwde met Willem Wijnmaalen. Kinderen?
18. Anna 10 januari 1851. Bij geboorte overleden?
19. Avith 25 december 1853-28 juli 1934. Uit huwelijk met Tasmina 13 kinderen, van wie er 6 jong overleden. Uit tweede huwelijk met Bertha Louise Gephart, 3 kinderen, onder wie Maximiliaan.
20. Christiaan 29 oktober 1854-2 mei 1874. Omgekomen in de Atjeh-oorlog. Christiaan is te vinden in het doopregister van de RK Kerk in Soerabaja als ‘Christianus’. Bron: Krancher.
Kinderen van Galestan Martherus (1794-1864)
1. Joseph Galestan 17 januari 1821-3 oktober 1879. Niets over te vinden.
2. Anna Maria: volgens onze kwartierstaat geboren in 1827, volgens Martherus.com geboren op 28 augustus 1823 en overleden op 4 november 1890 (sterftejaar stemt wel overeen met onze kwartierstaat). Trouwde met Petrus Adrianus van den Broek. In 1860 doodgeboren zoon. In 1863 zoon Petrus Willebrordus (1863-1934). Hij kreeg een dochter, Marie Frederique Jacqueline van den Broek (1903). Zij stierf in 1937, (in het kraambed?).
3. Zonder naam: 25 januari 1824, dezelfde dag overleden
4. Louisa: 20 maart 1825-28 december 1898. Trouwde met Johan Willem Godfried Lauweriks. Ik heb geen nakomelingen kunnen vinden. (Nb Onze kwartierstaat schrijft haar toe aan moeder Martha Johan, zie hieronder. Zij zou op 5 augustus 1829 geboren zijn, en Maria (kind nr. 6) zou volgens familie-overlevering haar tweelingzus zijn.)
Met zijn tweede vrouw = Martha Johan 1814/1815-1843
5. Maria Carolina (Caroline) 22 oktober 1828-4 september 1893. Trouwde met Johan Arathoon. Dochter Maria Madlina Arathoon.
6. Maria 5 augustus 1829, overleed een dag later volgens Martherus.com. (NB Ik vraag mij af: waarom zou je een tweede dochter dezelfde eerste naam geven als haar oudere zus?)
7. Theresa (Truitje) 26 september 1830-20 augustus 1903. Trouwde met Cornelis Macartich Carapiet Macartich. Kregen twee dochters die allebei na enkele maanden overleden.
8. Elizabeth 19 november 1831-31 oktober 1894. Trouwde met Cornelis Johan. Kregen twee dochters die allebei na enkele maanden overleden.
9. Sophia. Staat niet in onze kwartierstaat, wel op Martherus.com. Geboren 13 november 1832, overleden 28 juni 1870. Trouwde met Carel Willem Hendrik Behouden. Kreeg vier kinderen, van wie er twee jong overleden.
10. Anna. Staat ook niet in onze kwartierstaat. Geboren 8 oktober 1834, overleden 18 augustus 1835.
11. Johanna (Djansje) 4 december 1834-26 februari 1893. Trouwde met Willem Gerhard Ruitenbach. Zij kregen één dochter, Johanna Jansje, die op haar 22e overleed.
12. Diana 30 september 1835-15 november 1910. Trouwde met Gerrit Hendrik Kuneman. Zij kregen 8 kinderen, onder wie mijn overgrootmoeder Sophia. (Vernoemd naar haar tante Sophia, zie nr. 9?)
13. Stephan Galestan 30 oktober 1836-2 december 1910. Trouwde met Christine Marie Julie Schlencker. Kregen 12 kinderen, van wie er zeker 6 jong overleden.
14. Johannes Galestan 4 april (juni?)1839-4 januari 1898. Trouwde met Susanna Sarkies Catchick. Kreeg 8 kinderen, van wie er 3 jong overleden.
15. Henriëtte 2 augustus 1840. Overleden.
16. Amelia 21 augustus 1841. Overleden. Geboren in Soerabaja, net als de andere kinderen van Galestan en Martha. Staat niet in onze kwartierstaat. Wel op Martherus.com en op RoosjeRoos!
Met zijn derde vrouw = Boenga (geen verdere gegevens bekend)
17. Catherina 20 oktober 1849-14 november 1907. Trouwde met Willem Wijnmaalen. Kinderen?
18. Anna 10 januari 1851. Bij geboorte overleden?
19. Avith 25 december 1853-28 juli 1934. Uit huwelijk met Tasmina 13 kinderen, van wie er 6 jong overleden. Uit tweede huwelijk met Bertha Louise Gephart, 3 kinderen, onder wie Maximiliaan.
20. Christiaan 29 oktober 1854-2 mei 1874. Omgekomen in de Atjeh-oorlog. Christiaan is te vinden in het doopregister van de RK Kerk in Soerabaja als ‘Christianus’. Bron: Krancher.
Bronnen
- Atjeh-oorlog (1873-1904)
- Batoe Iliq (hier staat een alinea over de bestorming van de benteng Kota Blang Temoelit (zie kopje ‘Eerste expeditie naar Samalangan, 8 augustus-20 oktober 1877’)
- CBG Centrum voor familiegeschiedenis (In het paspoortarchief (bij ‘Oost-Indische bronnen’) zijn aardig wat nazaten van Galestan Martherus te vinden uit de recentere geschiedenis (achterkleinkinderen etc.))
- Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) (Het KNIL was het Nederlandse leger in de voormalige kolonie Nederlands-Indië. Het heeft officieel bestaan van 1814 tot 1950)
- Kwartierstaat Radier (2001). In te zien bij het CBG.
- Martherus family genealogy pages (NB foto op de homepage: Stephan Galestan Martherus en zijn vrouw. Stephan was het dertiende kind van Galestan, en een jongere broer van mijn betovergrootmoeder Diana)
- Menno Woudt over Indonesië (Menno Woudt is geschiedenisdocent, publiekshistoricus en educator)
- Nationaal Archief, Japanse interneringskaarten
- Nationaal Archief, Korps Pupillen van het KNIL 1850-1899
- Nationaal Archief, militaire stamboeken -afkortingen en verklarende woordenlijst
- Nationaal Archief, Oost-Indisch boek 1832-1936 (stamboek van in Oost-Indië zelf aangenomen militairen beneden de rang van militair)
- RoosjeRoos genealogisch onderzoeksbureau
- Vrijheid in herdenken (herdenkingssite van de scouting)
Reacties