Deze blogpost is voor alle verwanten, en voor iedereen die het leuk vindt om het leven van voorouders uit te pluizen.
Samuel Tierie werd in 1814 in Leiden geboren. Zijn vader was ‘slagter’ in de Raamsteeg. Samuel begon zijn werkende bestaan in 1830 als militair. In 1839 werd hij, inmiddels luitenant, eervol ontslagen.
In 1840 trouwde hij met de 24-jarige Alida Nicolasina van der Stok uit Nieuwpoort, en begon een loopbaan als kalkbrander, olieslager en trasmolenaar. Van 1842 tot 1845 had hij een kalkbranderij en steenkoperij aan het Noorder-Buitensparen, onder Haarlemmerliede.
In september 1842 werd Samuel door zijn werkneemster Antje van Wakeren voor de rechter gedaagd wegens mishandeling. Daar stonden een maand gevangenisstraf en een boete van acht gulden op. Samuel werd vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. (Ik kom Samuels naam nog een keer tegen in ‘correctionele, naderhand strafvonnissen’ uit 1845. Dit heeft misschien betrekking op het vonnis uit 1842? Helaas is het niet online in te zien.)
In september 1842 werd Samuel door zijn werkneemster Antje van Wakeren voor de rechter gedaagd wegens mishandeling. Daar stonden een maand gevangenisstraf en een boete van acht gulden op. Samuel werd vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. (Ik kom Samuels naam nog een keer tegen in ‘correctionele, naderhand strafvonnissen’ uit 1845. Dit heeft misschien betrekking op het vonnis uit 1842? Helaas is het niet online in te zien.)
Brand
In juli 1843 brak er brand uit in de turfschuur van de kalkbranderij. De schuur en vier kleine arbeidershuizen brandden af, maar de kalkloods en het woonhuis bleven behouden.
Samuel verkocht zijn bedrijf in 1845 aan de heer Isaacson, en kocht voor fl. 14.000 buitenplaats ‘Voorzorg’ met twee molens in Jutphaas, waar hij als olieslager en trasmolenaar aan de slag ging.
Brand bleek een rode draad in zijn leven. In 1846 brak er brand uit in een schuur naast een van de molens, windmolen, ‘De Voorzorg’. De molen bleef gespaard, maar brandde in april 1847 alsnog af. Samuel had een brandverzekering afgesloten, en liet een op de plek van molen ‘De Voorzorg’ een andere molen herbouwen. In juni 1847 was hij in een krantenadvertentie op zoek naar het binnenwerk van een ‘paarden- tras of hennepmolen’ en voor een ‘wind koornmolen’.
In 1848 viel ook de andere molen, rosmolen ‘De Hoop’, ten prooi aan de vlammen. Deze molen werd niet herbouwd. In hetzelfde jaar vroeg Samuel toestemming om op zijn terrein een stoomwerktuig te plaatsen voor de olieslagerij. Ondanks protesten van buren, (onder wie de molenaar van korenmolen ‘De Batavier’, wiens meel door een van de eerder branden door rook en roet onbruikbaar was geworden), mocht de bouw doorgaan.
Verdronken
De stoomfabriek was net af in december 1849, toen Samuel op de avond van 14 december verdronk. Zijn weduwe plaatste het volgende overlijdensbericht in de krant: ‘Mijn geliefde Echtgenoot, S. Tierie, werd mij heden, op een noodlottige wijze, tot bittere droefheid van mij, in den ouderdom van 34 jaren, door den dood ontrukt, mij nalatend vijf kinderen, allen nog te jong om hun groot verlies te beseffen’.
Het oudste kind was acht jaar, het jongste zes maanden. Dat er een zesde kind onderweg was, wist zij op dat moment waarschijnlijk nog niet, de zwangerschap was nog pril.
Zij verkocht de stoomoliefabriek in 1850 voor ƒ 20.500 aan Jacob de Haan, olieslager uit Kralingen, en de windmolen en ruïne van de rosmolen voor ƒ 7.100,11 aan Adrianus Baesjou, patentolie-fabrikant uit Dordrecht.
Alida keerde met de kinderen terug naar haar geboorteplaats Nieuwpoort. Daar werd op 26 augustus 1850 haar jongste zoon Nicolaas geboren, mijn overgrootvader.
In 1898 overleed zij. Mijn opa, haar kleinzoon Nicolaas, heeft haar nog net gekend, hij was vier.
In 1848 viel ook de andere molen, rosmolen ‘De Hoop’, ten prooi aan de vlammen. Deze molen werd niet herbouwd. In hetzelfde jaar vroeg Samuel toestemming om op zijn terrein een stoomwerktuig te plaatsen voor de olieslagerij. Ondanks protesten van buren, (onder wie de molenaar van korenmolen ‘De Batavier’, wiens meel door een van de eerder branden door rook en roet onbruikbaar was geworden), mocht de bouw doorgaan.
Verdronken
De stoomfabriek was net af in december 1849, toen Samuel op de avond van 14 december verdronk. Zijn weduwe plaatste het volgende overlijdensbericht in de krant: ‘Mijn geliefde Echtgenoot, S. Tierie, werd mij heden, op een noodlottige wijze, tot bittere droefheid van mij, in den ouderdom van 34 jaren, door den dood ontrukt, mij nalatend vijf kinderen, allen nog te jong om hun groot verlies te beseffen’.
Het oudste kind was acht jaar, het jongste zes maanden. Dat er een zesde kind onderweg was, wist zij op dat moment waarschijnlijk nog niet, de zwangerschap was nog pril.
Zij verkocht de stoomoliefabriek in 1850 voor ƒ 20.500 aan Jacob de Haan, olieslager uit Kralingen, en de windmolen en ruïne van de rosmolen voor ƒ 7.100,11 aan Adrianus Baesjou, patentolie-fabrikant uit Dordrecht.
Alida keerde met de kinderen terug naar haar geboorteplaats Nieuwpoort. Daar werd op 26 augustus 1850 haar jongste zoon Nicolaas geboren, mijn overgrootvader.
In 1898 overleed zij. Mijn opa, haar kleinzoon Nicolaas, heeft haar nog net gekend, hij was vier.
ACHTERGRONDINFORMATIE EN BRONNEN
Ouders van Samuel Tierie:
Ouders van Samuel Tierie:
Samuel Tirie (1780-1930), (nog zonder ‘e’), ‘slagter’ in de Raamsteeg in Leiden, en Petronella Haagen (1778-1830).
Ouders van Alida Nicolasina van der Stok:
Pieter van der Stok (1769-1857) en Hendrina Bos (1785-1846). Van der Stok was onder meer aannemer, schout en burgemeester van Nieuwpoort.
De kinderen van Samuel en Alida Nicolasina:
De kinderen van Samuel en Alida Nicolasina:
- Pieter 1841-1860 (op zee overleden)
- Hendrina Johanna 1842, trouwde met Dirk Baron
- Samuel David, 1844-1856
- Johanna Maria 1845 (werd 3 maanden oud)
- Johanna Maria 1846-1919, trouwde met Gerrit Anthony Schalij
- Maarten Pieter 1848 (werd 4 maanden oud)
- Alida Nicolasina 1849 (werd 1 maand oud)
- Haar tweelingbroer Maarten Pieter (1849-1919) (bleef ongetrouwd)
- Nicolaas 1850-1918, trouwde met Cornelia Johanna Livingston (mijn overgrootouders)
- Noordholllands archief
- Het Utrechts archief
- Regionaal archief Dordrecht
- Erfgoed Leiden en omstreken
- Wiewaswie
- Kwartierstaat N.J.C. Tierie (1983) (aanwezig bij het CBG, in te zien via het Nationaal Archief)
- Molendatabase
- Beroepenvantoen en Ensie (Trasmolenaar: vermaalde tufsteen, dat gebruikt werd voor mortel (specie) ; olieslager: won olie uit o.a. lijnzaad ; kalkslager: maakte kalk m.b.v. schelpen of kalksteen en cokes)
- Atlas 1868 (op deze kaart van Jutphaas uit 1867 staat een oliemolen ingetekend, die uitkijkt over De Overeind polder)
- De historie van de windmolen / G. de Waard & J. Dommerholt. IN: Cronyck de Geyn Vol. 25 (2003) Nr. 1 (Januari) Kwartaaluitgave van de Historische Kring Nieuwegein
Reacties