Mijn overgrootmoeder Sophie kwam uit een gezin van acht. Deze blogpost gaat over de drie kinderen die jong overleden: Maria, Hendrik en Hugo.
'Voorspoedig bevallen van een zoon, D. Martherus, echtgenote van G.H. Kuneman, Soerabaya', meldde de Oostpost in juli 1856. Hendrik werd niet ouder dan dertien. Zijn overlijdensbericht in de Nieuwe Rotterdamsche Courant in september 1869 was, anders dan dat van zijn zusje, kort en zakelijk: 'Overleden: H. Kuneman, Z., 13 j.'. De plek van zijn graf is niet bekend.
Hugo
Op deze foto staat hij met zijn broer en vier zussen: Julius, Mathilde, mijn overgrootmoeder Sophie (staand rechtsboven), Pauline, en de jongste van het stel: Adelaïde. Als we aannemen dat het meisje met het medaillon Adelaïde is, lijkt de 1 jaar oudere Hugo, het jongetje linksonder, een iel ventje.
Ouder dan acht kan hij op deze foto niet geweest zijn, want in augustus 1879 kondigde het Soerabaijasch Handelsblad ook zijn overlijden aan: 'Heden ontviel ons door den dood ons geliefd kind HUGO, in den leeftijd van acht jaren'.
Peneleh
Gerrit Hendrik (Hein) Kuneman was de oprichter van de 'Eerste Soerabajasche Ysfabriek'. Hij trouwde in juli 1854 met Diana Martherus. Negen maanden later werd hun dochtertje Maria geboren. In de kranten vind ik geen geboorte-aankondiging, alleen het treurige bericht van haar dood, op 29 december 1856: 'Heden overleed ons geliefd oudste kindje in den ouderdom van ruim 19 maanden'. Maria zou begraven zijn op de begraafplaats Peneleh in Soerabaja.
'Voorspoedig bevallen van een zoon, D. Martherus, echtgenote van G.H. Kuneman, Soerabaya', meldde de Oostpost in juli 1856. Hendrik werd niet ouder dan dertien. Zijn overlijdensbericht in de Nieuwe Rotterdamsche Courant in september 1869 was, anders dan dat van zijn zusje, kort en zakelijk: 'Overleden: H. Kuneman, Z., 13 j.'. De plek van zijn graf is niet bekend.
Hugo
Hugo was een van de twee nakomertjes. 'Burgerlijke stand te Soerabia: D. Kuneman geb. Martherus zoon', meldt 'De Locomotief' in maart 1871.
Op deze foto staat hij met zijn broer en vier zussen: Julius, Mathilde, mijn overgrootmoeder Sophie (staand rechtsboven), Pauline, en de jongste van het stel: Adelaïde. Als we aannemen dat het meisje met het medaillon Adelaïde is, lijkt de 1 jaar oudere Hugo, het jongetje linksonder, een iel ventje.
Ouder dan acht kan hij op deze foto niet geweest zijn, want in augustus 1879 kondigde het Soerabaijasch Handelsblad ook zijn overlijden aan: 'Heden ontviel ons door den dood ons geliefd kind HUGO, in den leeftijd van acht jaren'.
Peneleh
Hugo ligt net als Maria begraven op de begraafplaats Peneleh in Soerabaja. Ik vond zijn graf, nummer B863, op de site va de familie Krancher, die in de eerste drie maanden van 2014 alle graven op Peneleh fotografeerde. Zij maakten 15.500 foto's die ze als thumbnails opsloegen. 'De uitvoering kostte ons bloed (gebroken – en gekneusde ribben, en schaafwonden) zweet (30 graden Celsius) en tranen (verbrande nekken en armen). Daarnaast is Peneleh een broedplaats voor muggen (malaria en dengue) en een vuilnisbelt voor de naast gelegen kampongs.'
Hulde voor dit monnikenwerk. Het graf van Maria staat helaas niet op het overzicht.
De Kranchers maakten vier filmpjes van Peneleh, elk zo'n vijf minuten lang. Tussen ruisende bomen liggen eindeloze rijen grafstenen en grafmonumenten. Met of zonder hekwerken en golfplaten dakjes, nog redelijk intact of bemost, compleet overwoekerd, zwart uitgeslagen, verbrokkeld, ingestort. Op de dichtbegroeide paden grazen geiten, op de grafstenen wandelen kippen rond, liggen mensen te slapen, er vliegert een jongetje. Plastic afval rukt op, en hutjes en waslijnen. Rommelig en armoedig, vervallen, maar ook vredig, op een bepaalde manier.
Schip
Hulde voor dit monnikenwerk. Het graf van Maria staat helaas niet op het overzicht.
De Kranchers maakten vier filmpjes van Peneleh, elk zo'n vijf minuten lang. Tussen ruisende bomen liggen eindeloze rijen grafstenen en grafmonumenten. Met of zonder hekwerken en golfplaten dakjes, nog redelijk intact of bemost, compleet overwoekerd, zwart uitgeslagen, verbrokkeld, ingestort. Op de dichtbegroeide paden grazen geiten, op de grafstenen wandelen kippen rond, liggen mensen te slapen, er vliegert een jongetje. Plastic afval rukt op, en hutjes en waslijnen. Rommelig en armoedig, vervallen, maar ook vredig, op een bepaalde manier.
Schip
Dan stuit ik in de kwartierstaat van mijn familie op een mysterieus zinnetje: 'Hugo overleed aan boord van een schip naar Nederland'. Met de zoekwoorden “passagierslijsten van stoomschepen” kom ik in Delpher een eind, ik vind allerlei lijsten van stoomschepen die in juli en augustus vertrokken. Maar de familie Kuneman staat er niet bij.
Ik vraag me af waarom Hugo in Soerabaja begraven ligt als hij op de boot naar Nederland overleden is. Ze gingen toch niet heen en weer varen met een stoffelijk overschot?
Heeft mijn overgrootmoeder mijn moeder weleens iets verteld over haar overleden broers en zus? Had ik al die vraag maar eerder gesteld. Maar ja toen mijn ouders enthousiast met hun stambomen aan de slag gingen was ik een twintiger, en interesseerde het me allemaal niet zo.
Nu wel, en ik zou vooral heel graag willen weten of en hoe dat bleke knulletje met die rijglaarsjes, dat landerig tegen zijn zus aanhangt, op een stoomschip naar Nederland aan zijn einde is gekomen.
Ik vraag me af waarom Hugo in Soerabaja begraven ligt als hij op de boot naar Nederland overleden is. Ze gingen toch niet heen en weer varen met een stoffelijk overschot?
Heeft mijn overgrootmoeder mijn moeder weleens iets verteld over haar overleden broers en zus? Had ik al die vraag maar eerder gesteld. Maar ja toen mijn ouders enthousiast met hun stambomen aan de slag gingen was ik een twintiger, en interesseerde het me allemaal niet zo.
Nu wel, en ik zou vooral heel graag willen weten of en hoe dat bleke knulletje met die rijglaarsjes, dat landerig tegen zijn zus aanhangt, op een stoomschip naar Nederland aan zijn einde is gekomen.
Reacties