'Koeien met scherp in' wordt het genoemd, koeien die iets scherps hebben ingeslikt dat in hun voer zat, vaak met fatale gevolgen. Elke tijd kent z'n eigen scherp.
Tegenwoordig zijn het vooral de blikjes die nonchalante recreanten in het weiland gooien. De blikjes versnipperen als de weilanden gemaaid worden, en komen zo in de maag van de koe terecht.
'In koeien vinden we altijd van alles', vertelt de directeur van het Haarlemse slachthuis in een kranteninterview uit 1942. Bij het artikel staat een indrukwekkende foto van de maaginhoud van een koe die acht haarspelden, zeventien draadnagels, dertien knopen, 111 kiezelsteentjes, vijftien schotelscherven, drie veiligheidsspelden, 83 spijkertjes en 39 beenderen van varkens en kalveren bevatte.
Scherp in het hart
Eén scherpe stopnaald kon gevaarlijker zijn dan die andere voorwerpen bij elkaar. Koeien 'met scherp in' heette in de wandelgangen niet voor niets ook wel 'scherp in het hart', en dat geeft meteen aan wat het grote gevaar was van een ingeslikte stopnaald. Die kon zich via de pens een weg banen naar het hartzakje, dat als gevolg daarvan ontstoken raakte waardoor de koe overleed.
In de kranten stonden regelmatig dergelijke berichten. In 1876 bijvoorbeeld vond de veearts in de maag van een dode koe 630 kleine en grote spelden en naalden, plus een grote stopnaald die dwars in de maag zat.
Soms liep het goed af. In het boek 'Dokter Vlimmen' van A. Roothaert uit 1937 wordt een scêne beschreven waarin de dokter een koe verlost van een stopnaald. 'Juist! De maag is onmerkbaar geperforeerd. Hoera!... Langzaam trekt hij zijn bloederige arm terug. De boeren rekken hun halzen; hij voelt zelf hun uiterste gespannenheid... Een stopnaald!' Waarop de boerin uitroept: ‘Och, daor heb ik m'n eige nou toch ziek naor gezocht!’ en in snikken uitbarst.
Zwerfafval
Ik vraag me wel af hoe die stopnaald tussen de schillen terecht kon komen. Lag hij nog op tafel toen de vrouw des huizes aardappels ging schillen, en werd hij hup, zo met de schillen in de voeremmer gekieperd?
Hoeveel moeite was het om die naald even op te ruimen? Of, nu we het er toch over hebben, onze blikjes? Volgens een bericht van omroep Gelderland uit mei 2018 sterven er jaarlijks vierduizend koeien als gevolg van zwerfafval, en worden er tienduizend ziek.
Tegenwoordig zijn het vooral de blikjes die nonchalante recreanten in het weiland gooien. De blikjes versnipperen als de weilanden gemaaid worden, en komen zo in de maag van de koe terecht.
'In koeien vinden we altijd van alles', vertelt de directeur van het Haarlemse slachthuis in een kranteninterview uit 1942. Bij het artikel staat een indrukwekkende foto van de maaginhoud van een koe die acht haarspelden, zeventien draadnagels, dertien knopen, 111 kiezelsteentjes, vijftien schotelscherven, drie veiligheidsspelden, 83 spijkertjes en 39 beenderen van varkens en kalveren bevatte.
Scherp in het hart
Eén scherpe stopnaald kon gevaarlijker zijn dan die andere voorwerpen bij elkaar. Koeien 'met scherp in' heette in de wandelgangen niet voor niets ook wel 'scherp in het hart', en dat geeft meteen aan wat het grote gevaar was van een ingeslikte stopnaald. Die kon zich via de pens een weg banen naar het hartzakje, dat als gevolg daarvan ontstoken raakte waardoor de koe overleed.
In de kranten stonden regelmatig dergelijke berichten. In 1876 bijvoorbeeld vond de veearts in de maag van een dode koe 630 kleine en grote spelden en naalden, plus een grote stopnaald die dwars in de maag zat.
Soms liep het goed af. In het boek 'Dokter Vlimmen' van A. Roothaert uit 1937 wordt een scêne beschreven waarin de dokter een koe verlost van een stopnaald. 'Juist! De maag is onmerkbaar geperforeerd. Hoera!... Langzaam trekt hij zijn bloederige arm terug. De boeren rekken hun halzen; hij voelt zelf hun uiterste gespannenheid... Een stopnaald!' Waarop de boerin uitroept: ‘Och, daor heb ik m'n eige nou toch ziek naor gezocht!’ en in snikken uitbarst.
Zwerfafval
Ik vraag me wel af hoe die stopnaald tussen de schillen terecht kon komen. Lag hij nog op tafel toen de vrouw des huizes aardappels ging schillen, en werd hij hup, zo met de schillen in de voeremmer gekieperd?
Hoeveel moeite was het om die naald even op te ruimen? Of, nu we het er toch over hebben, onze blikjes? Volgens een bericht van omroep Gelderland uit mei 2018 sterven er jaarlijks vierduizend koeien als gevolg van zwerfafval, en worden er tienduizend ziek.
Reacties