Doorgaan naar hoofdcontent

De schone uit Winschoten

Wie was de dakloze Everdina uit Winschoten, een vindingrijke dievegge die in 1917 pakjes ontvreemdde van de bodes voor wie zij werkte?


‘Everdina Schr.’, de ‘18-jarige schoone te Winschoten’ werd in juli 1917 opgepakt omdat zij geld had gestolen van Abraham Huiden, voor wie zij weleens boodschappen deed. Zij stal een rijksdaalder, twee gulden en een zilverbon van fl.1 die Abraham op tafel had laten liggen om later op te ruimen. Het meisje bekende de diefstal. Zij kreeg in augustus 1917 een boete opgelegd van fl.10, of 20 dagen gevangenisstraf.

Sleutels

In december 1917 werd deze ‘straatmeid’ weer gesnapt, toen zij zakken verkocht die drie weken eerder gestolen waren uit het pakhuis van de heer Engers. Zij had de sleutel van het pakhuis op zak, plus de sleutels van een paar andere handelaren, waarschijnlijk drukte zij die achterover als zij pakjes bezorgde voor de boden. Ook jatte zij pakjes uit bodekarren. De verdwenen juwelen van zilversmid Repko trof de politie deels aan in het daklozenhuis waar Everdina verbleef, en deels in de Bosstraat bij een familielid.

Everdina had voor haar pakhuisinbraken twee metgezellen: losarbeider Geert S., en Harm K. die als pakhuisknecht voor de heer Engers werkte. Er konden meerdere diefstallen aan het drietal gelinkt worden.

Everdina kreeg 6 maanden gevangenisstraf in januari 1918. Wat de jongens voor straf kregen kan ik niet terugvinden.

Luppo Schrik

De titel van deze blogpost had misschien ook wel  'De Schrik van Winschoten' kunnen luiden. Ik denk namelijk dat Everdina de dochter was van Luppo Schrik. Hij wordt in de krant enkele keren vermeld als ‘Luppo Schr’. De enige andere Luppo uit Winschoten wiens achternaam ook met ‘Schr’ begint (Schriever) heeft geen dochter die Everdina heet.

Over Everdina vond ik nog een krantenberichtje uit juli 1905. ‘Het zesjarige dochtertje van Luppo Schrik in het Achterlaantje’ trok een ketel kokende koffie over zich heen en liep brandwonden op aan haar linkerarm en gezicht.

Dat moet zij geweest zijn. Aangezien zij later beschreven werd als ‘de schoone uit Winschoten’ had het ongeluk waarschijnlijk geen erge littekens achtergelaten. Of juist wel, en was 'schoone' een geuzennaam.


Binnenvenne Winschoten, rond 1900. Bron: Beeldbank Groningen

Krotwoningen

Dat Everdina ‘de dievegge’ in een daklozenhuis woonde ondanks haar bodehulpbaantje, zegt waarschijnlijk veel over de armoede waarin zij leefde.

En niet alleen zij, ook het grote gezin waar zij uit kwam. In een artikel uit 1946 over oude buurtjes in Winschoten staat dat ‘steenhouwer Luppo Schrik’ in één van de krotwoningen woonde aan de Westermolen’s drift aan de Binnenvenne. Armoe troef, bij die familie.

Everdina was dan ook niet de enige die op boevenpad ging. In mei 1919 werden vader Luppo en zoon Pieter aangehouden voordiefstal van een portemonnee van de firma Boekhoff met daarin ruim Fl. 1.000 (een astronomisch bedrag, te vergelijken met 8.000 euro nu!). De heren hadden het geld nog niet uitgegeven. Zij werden na verhoor op vrije voeten gesteld. 

Everdina was er toen al niet meer. Zij overleed in november 1918, pas negentien jaar oud. 

Wat een tragisch leven.

Achtergrondinformatie

Luppo Schrik (1873-1949) en Roelien Bisschop (1876-1948) trouwden in 1894.

Hun kinderen: 1896: Berend ; 1897: Everdina (werd 1 jaar) ; 1899: Everdina (werd 19 jaar) en tweelingbroertje Luppo (overleed na 4 maanden) ; 1900: Ida (werd 1 jaar) ; 1902: Henderika (overleed op haar tweede) ; 1903: Pieter ; 1905: Henderika (werd 23 jaar) ; 1907: Roelfiena (werd 26 jaar) ; 1908: Luppo (overleed na 5 maanden) ; 1909: Luppo ; 1911: Ido (overleed na 5 maanden) ; 1913: Hendrik (werd 1 maand oud) 1914: Cornelia ; 1916: Hendrik (werd 24 jaar) ; 1919: Everdina (zij trouwde op haar zestiende).

Op 13 december 1919 stond er een aandoenlijke advertentie in de krant: ‘Heden herdenken onze geliefde ouders Luppo Schrik en Roelfien Bisschop hunne 25-jarige echtvereeniging. Hunne dankbare kinderen.’

Bronnen

Reacties

Populaire posts van deze blog